ZIJ WETEN HET NIET! 
ALS MEN GEREGELD DE CHRISTELIJKE WEEKBLADEN LEEST, komt men voortdurend artikelen tegen, die het probleem der ,,toenemende onkerkelijkheid'' behandelen. Alle kerken hebben met dit vraagstuk te kampen en zoeken koortsachtig naar nieuwe wegen om dit gevaar te bezweren. Nu is één ding opvallend. Waar men vroeger als men niet ter kerke ging tot heiden of atheïst bestempeld werd, worden deze woorden nu angstvallig vermeden. Praktisch nergens wordt de ,,onkerkelijkheid'' synoniem verklaard met ,,onchristelijkheid'' die de angst der kerkvaders zou kunnen verklaren. Op alle mogelijke manieren is men bezig het kerkbezoek aantrekkelijker te maken. De teugels van het vasten worden wat losser gelaten, er zijn plannen de missen in een verstaanbare taal op te dienen; er worden gezellige clubjes opgericht, enz. enz.,ieder doet het op zijn wijze, maar op één punt zijn alle kerken het eens: Het grote probleem ligt bij de jeugd. De jeugd van nu, die de volwassen mensheid van straks zal zijn en waarvan men een massale uittocht uit de kerken vreest, een uittocht die nu reeds begonnen is en op geen enkele manier te stuiten is. Noch door dominees, waarvan enkelen ruiterlijk verklaren: ,,Wij weten het niet meer,'' noch door de bisschoppen, die toch door de ,,Heilige Geest'' geïnspireerd worden en het ook niet meer weten, al zeggen ze dat niet. 

Ze weten het niet meer, maar ze zouden het kunnen en moeten weten, als ze maar eens van hun middeleeuwse voetstukjes af konden stappen en wilden inzien dat de mens van de twintigste eeuw, ,,De Eeuw van CHRISTUS'', niet langer wil geloven maar weten. Er zijn teveel ,,waaroms'' waarop de kerken geen antwoord kunnen geven, ondanks alle uiterlijke vernieuwingen die zij invoeren, omdat de ,,waaroms'' uit het diepste innerlijke van de mens komt. Laten wij eens zien welk antwoord de kerken geven op de zo brandende vraag: ,,Mogen atoomwapens worden gebruikt?'' De Generale Synode der Ned. Hervormde Kerk legde op 2 februari 1956 hierover een verklaring af en Gerard Stalse schrijft er over in de ,,Nieuwe Eeuw'' als volgt: ,,Deze verklaring die nu in brochurevorm bij het Boekencentrum N.V. in Den Haag is verschenen, geeft op de vraag naar het geoorloofd zijn van het gebruik van atoomwapens geen ,,ja'' of ,,nee''. Zij stelt slechts vast dat de vraag nog onvoldoende doordacht is om er definitief en bevrijdend antwoord op te kunnen geven.'' En verder verklaart hij dat:  ,,Voor de protestanten het probleem niet anders ligt dan voor de katholieken.'' En daarmee hebben wij het antwoord van de ,,christelijke'' kerken. Zij kunnen geen ja en geen nee zeggen, ZIJ WETEN HET NIET. Om de bittere pil voor de gelovigen enigszins te vergulden, wordt dan het ,,hartstochtelijk'' beroep van de H. Vader op de staatslieden der wereld aangehaald en om met de protestanten ook bevriend te blijven, wordt nog vermeld dat de verklaring van de Synode ,,de geest ademt van oprechte bewogenheid om het verschrikkelijke dilemma, waarvoor de vrije wereld zich gesteld ziet''; maar dan worden de schijnwerpers toch maar liever van de kerken afgeleid, -- men zou eens kunnen gaan nadenken -- , om dan gericht te worden op de ,,politici'' en dan heet het dik gedrukt: 

,,Niet de vraag of de atoomwapens gebruikt zullen worden, lijkt soms het kwellenst, maar de vraag of onze politici menselijk genoeg kunnen denken om het probleem op de juiste manier te stellen. Soms kan men namelijk vermoeden dat het vraagstuk niet gesteld zou HOEVEN te worden, als er in de afgelopen jaren in Rusland en Engeland, in Amerika en Frankrijk politici waren geweest, wier woord even wijs en bewogen was geweest als dat van Paus Pius XII en wier beweegredenen even zuiver waren als de zijne.'' Deze zuivere beweegredenen van de Paus te stellen tegenover de ,,niet menselijk denkende politici'', vinden wij nu een zeer onzuivere voorstelling van zaken. Het is zeer zeker niet onze bedoeling een lans te breken voor de politici, maar uiteindelijk zijn zij het die de beslissingen moeten nemen en meent de H. Vader te kunnen volstaan met een ,,hartstochtelijk beroep'' op de staatslieden. Dat is nogal een verschil dunkt ons. Als president gaf Mr. Truman toestemming de atoombom op Hiroshima te werpen, maar als gewezen president kon hij enkele weken geleden verklaren, dat het beter zou zijn als de defensiegelden voor vredesdoeleinden zouden worden gebruikt en was hij in deze mening zeker niet minder hartstochtelijk dan Paus Pius XII. En ook de atoomgeleerden in Chicago deden in hun beroep op het ,,wereldgeweten'' niet voor hem onder. Maar het beroep doen op iemand blijft ,,de stem van de roependen in de woestijn'', als er niet de daad achter staat. Niet op de staatslieden moet de Paus een beroep doen, maar uit hoofde van zijn door alle katholieken aanvaarde ,,Heiligheid'' en als ,,Plaatsvervanger van Christus'' had hij van zijn volgelingen moeten eisen, dat zij iedere vorm van geweldpleging afkeuren en weigeren, zoals zijn grote Meester en de Tien Geboden het nadrukkelijk hebben geleerd. Dan was er een vergelijking met de politici mogelijk geweest en hadden miljoenen mensen bevrijd kunnen ademhalen. 

Onder de ,,niet menselijk denkende politici'' bevinden zich talrijke katholieken en protestanten, maar uit niets blijkt dat zij door de Paus of Synode of Wereldraad van Kerken op het matje geroepen worden, om rekening en verantwoording af te leggen voor hun daden. Is dat niet de taak van deze lichamen? Waarom niet?Als de kerk wel bevoegd is een katholiek de sacramenten te weigeren omdat hij of zij gescheiden is, waarom mogen dan deze of andere maatregelen niet toegepast worden op personen die het lot van de mensheid in handen hebben? Denkt u niet dat de jeugd van nu over deze problemen nadenkt?  Bewust of onbewust weet de mens van de twintigste eeuw, dat de kerken achter het wereldgebeuren aanlopen, maar er geen invloed op uitoefenen. Einstein, de grote niet katholieke geleerde, heeft lang voor de Paus zijn hartstochtelijk beroep op de mensheid gedaan. Als de Synode nu verklaart dat het kolonialisme een verouderd begrip is, is zij tientallen jaren bij de ontwikkeling ten achter, want de vrijmaking van de kolonies is praktisch voorbij en zo is het met alle grote vraagstukken die de wereld bezighouden. De kerken stammen uit en leven nog in de middeleeuwen. Men blijft doorborduren op het eeuwenoude stramien van de erfzonde, maar de mens van nu kan zich niet meer schuldig voelen, alleen maar omdat Adam en Eva niet van de appeltjes konden afblijven. Wij kunnen geen erfzonde meer aanvaarden, omdat wij daarmee de Goddelijke Rechtvaardigheid een slag in het aangezicht zouden geven. 

Wanneer zullen de kerken achter deze waarheid komen? In de Nieuwe Eeuw no. 24 staat te lezen in een artikel getiteld: ,,Kerk en Oecumenie'': ,,Professor Kreling wijst er op dat wij toch wel eens wat meer mogen nadenken en ook wat vrijmoediger mogen spreken over de zonde in de kerk, wij zijn werkelijk nog niet klaar met dit onderwerp, wanneer wij in het voorbijgaan erkennen dat er ook wel eens slechte Pausen zijn geweest. Maar op dit punt staat de vernieuwing van onze katholieke ecclesiologie nog pas aan het begin.'' Inderdaad, geachte professor, maar niet alleen op dit punt. Eerlijk gezegd vinden wij dit punt niet eens zo erg belangrijk, omdat het tenslotte toch altijd van een zekere bekrompenheid getuigt, een lichaam te beoordelen naar de al of niet aanwezig zijnde volmaaktheid van zijn ledematen. Belangrijk vinden wij wel, dat u te kennen geeft dat het erkennen van eigen fouten voor uw kerk een ,,vernieuwing'' betekent. Denkt u heus dat door deze soort vernieuwingen uw verloren schaapjes weer terugkomen? Zouden zij om deze fouten zijn weggelopen? In het begin schreven wij reeds dat het woord ,,onchristelijk'' in verband met de toenemende onkerkelijkheid angstvallig vermeden wordt en dat heeft zijn goede redenen. Het is namelijk niet het Evangelie van Christus dat de onkerkelijke mensen niet meer willen aanvaarden. INTEGENDEEL!  Het is juist de onmacht van de kerken dit Evangelie uit te dragen en in de daad om te zetten. Het is het beschamende antwoord op de atoomwapen kwestie: ,,Wij hebben deze vraag nog onvoldoende doordacht om er een definitief en bevrijdend antwoord op te kunnen geven.'' Hoe lang meent u nodig te hebben, heren van de kerken, die zich de Kerken van Christus noemen, om het antwoord te vinden? Misschien als die niet menselijk denkende politici besloten hebben van een atoomoorlog af te zien? Als de geleerden het er over eens zijn, dat een komende atoomoorlog een totale vernietiging betekent, wat maakt het voor u dan zo moeilijk een klaar en duidelijk ,,nee'' te zeggen? Wat is er, dat nog erger zou kunnen zijn dan een totale vernietiging van al het door God geschapene? Een communistische overheersing over de ,,Vrije Wereld'', zoals het zo graag wordt geformuleerd? Als de z.g. Vrije Wereld werkelijk zo vrij was en het christelijk deel der mensheid werkelijk zo christelijk was, zou deze overheersing nooit of te nimmer van lange duur kunnen zijn en volgens de Evangelische Waarheden zeer zeker te prefereren boven een totale vernietiging, waaraan wij dan zelf hebben meegewerkt! 
E. S. 



counter free
Google Analytics Alternative